13 giờ 50 ngày 23-4-2013, người dân trong hẻm 338 An Dương Vương, P4Q5 giật mình bởi tiếng nổ lớn phát ra từ căn nhà 338/25. Thủ phạm gây ra vụ nổ trên là hai nam sinh lớp 8. Nhiều khả năng, hai em đã mua hóa chất mày mò chế tạo chất nổ để làm pháo theo công thức phổ biến trên mạng internet. Đây là hồi chuông báo động về tình trạng tự chế thuốc nổ trong giới học sinh, sinh viên; đồng thời cũng báo động về tốc độ lan truyền các “nọc độc” trên mạng internet hiện nay.


Tại căn nhà trên, mẹ của M. - một trong hai nam sinh cho biết con bà trong quá trình thực hành công thức hóa học đã gây ra vụ nổ trên. Bà chỉ vào vết cháy sém to phía trước căn nhà nói rằng đó là dấu vết để lại sau vụ nổ.

Tuy nhiên, khả năng M. mày mò chế tạo chất nổ theo công thức trên mạng internet khá cao vì theo một giáo viên dạy môn Hóa học, trong các chương trình học tại bậc THPT (cấp III) cũng có học các công thức về các loại chất nổ như chất nổ đen, TNT và chất nổ không khói nhưng việc dạy học chỉ dừng lại ở lý thuyết nên không thể có chuyện các học sinh lớp 8 tự ý thực hành bài tập Hóa học ở nhà.

Theo một nguồn tin, buổi sáng cùng ngày, M. và T. (SN 1999, ngụ P1Q5) cùng nhau chế tạo thuốc pháo sáng theo công thức học được trên mạng internet tại hiên nhà 338/25 An Dương Vương và đã xảy ra vụ nổ trên. Đến chiều, sau khi được đưa về trụ sở Công an P4Q5, cùng với người giám hộ, M. đã dẫn các điều tra viên đến nơi mua các hóa chất dùng để chế tạo chất nổ trên đường Tô Hiến Thành, P14Q10. Sau đó các nam sinh này đã được gia đình bảo lãnh về.

Dư luận vẫn chưa thể quên hậu quả đau lòng do thuốc nổ gây sập ba căn nhà trong hẻm số 384 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, P8Q3 làm thiệt mạng 11 người và bị thương 2 người khác hôm 24-2-2013. Thế nhưng tác hại của việc chế tạo, tàng trữ, vận chuyển thuốc nổ và các vật liệu nổ dường như vẫn chưa khiến người ta khiếp sợ. Bằng chứng là chỉ sau vụ nổ kinh hoàng trên bốn ngày thì La Hoàng Sang (SN 1985, ngụ H. Bình Chánh) đã rủ La Hoàng Nam (bà con chú bác với Sang) đến cửa hàng hóa chất Thành Đạt, P. Tân An, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ tìm mua hóa chất, mang về pha trộn theo công thức hướng dẫn trên mạng internet để chế tạo pháo hoa. Chiều 28-2-2013, trong lúc Sang cùng bạn gái chờ xe tại nhà chờ xe khách Phương Trang để về TPHCM thì hỗn hợp trên phát nổ. Kết quả giám định cho thấy, các hóa chất mà Sang mua khi trộn lẫn với nhau theo tỷ lệ nhất định sẽ tạo thành chất nổ đen, có đặc tính cháy nổ và khả năng sát thương rất cao. Với “thành tích” gây ra vụ nổ trên, Sang đã phải vào tù ngồi “bóc lịch”.

Ngày 8-3-2013, Tạ Gia Huy (SN 1997, quê Vĩnh Phúc, ngụ Hóc Môn) cũng vì tập tành chế tạo chất nổ theo hướng dẫn của internet mà gây ra vụ nổ tại ấp Tam Đông 3, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn, khiến ba người bị thương nặng. Cuối năm 2012, Nguyễn Duy Khánh (SN 1988, quê Nghệ An) cũng mày mò tự chế thuốc nổ đen để làm pháo theo công thức lan truyền trên internet cũng phải trả giá cho hành động dại dột của mình bằng hai bàn tay bị dập nát.

Thực tế, cách chế tạo thuốc nổ đen trên các trang mạng internet hiện đang lan truyền với tốc độ chóng mặt nhưng vẫn chưa thấy các cơ quan chức năng ngăn chặn. Điều nguy hiểm chính là các loại hóa chất dùng để chế tạo chất nổ như kali, natri, lưu huỳnh, than hoạt tính... lại rất dễ dàng tìm mua trên thị trường; thậm chí nhiều trang mạng còn hướng dẫn cả địa chỉ, tên cửa hàng và giá.

Việc ngày càng có nhiều học sinh, sinh viên tham gia chế tạo thuốc nổ, vật liệu nổ gây ra các vụ nổ đáng tiếc cho thấy công tác giáo dục tại các trường học hiện nay chưa tạo được ý thức pháp luật cho các em đối với hành vi này. Thiết nghĩ, trong thời gian tới gia đình, nhà trường và các cơ quan quản lý cần phổ biến, nâng cao ý thức pháp luật cho các em. Các bậc phụ huynh cũng cần phải quản lý, giám sát con em của mình một cách chặt chẽ trong việc truy cập internet nhằm định hướng cho các em sử dụng công cụ này một cách lành mạnh, phát hiện kịp thời các đường link tiêu cực có ảnh hưởng xấu để có biện pháp giáo dục thích hợp.

Quy định của pháp luật hiện nay chỉ cho phép các doanh nghiệp có 100% vốn Nhà nước mới được cấp phép sử dụng, sản xuất kinh doanh vật liệu nổ công nghiệp và các doanh nghiệp này phải tuân thủ nghiêm ngặt công tác đảm bảo an toàn trong quá trình bảo quản, vận chuyển, sử dụng các loại vật liệu nổ. Các hành vi mua hóa chất (tiền vật liệu nổ) để tự chế vật liệu nổ công nghiệp là hành vi vi phạm pháp luật.