Các bạn có thể tải cuốn “Khuyến học” của Fukuzawa Yukichi (Phạm Hữu Lợi dịch, 2014) tại đây hoặc đây.
- Spoiler:
- TRỜI KHÔNG TẠO RA NGƯỜI ĐỨNG TRÊN NGƯỜI
- Mọi người sinh ra đều bình đẳng, nếu có khác biệt là do học vấn.
- Học những môn thiết thực cho cuộc sống.
- Tự do không phải là chỉ biết có tôi, cho riêng tôi.
- Học để dám nói lên chính kiến và thực hiện đầy đủ bổn phận với đất nước.
- Học để hiểu "trách nhiệm" của bản thân.
NGƯỜI CHỊU THIỆT THÒI NHẤT LÀ NHỮNG KẺ VÔ HỌC
- Không thể có miếng ăn ngon nếu chỉ là cái "Tủ kiến thức".
- Tại sao không triệt để vận dụng "bình đẳng"?
- Mọi "ham muốn" không làm ảnh hưởng tới người khác đều là thiện.
- Học để hiểu "thế nào là làm tròn công việc của mình".
- Không có gì đáng sợ hơn là ngu dốt.
HUN ĐÚC, NUÔI DƯỠNG CHÍ KHÍ ĐỘC LẬP RA SAO?
- Nỗ lực có thể thay đổi được Thiên mệnh.
- Thường xuyên "tôi luyện chí khí tinh thần" là rất quan trọng.
- Làm thế nào để hun đúc và gìn giữ được chí khí Độc Lập và Tự Do?
- "Dân" của Imagawa Yoshimoto và "dân" của Napoleon đệ tam.
- Nỗi hổ nhục của bản thân cũng là nỗi hổ nhục của quốc gia.
TRÁCH NHIỆM CỦA "NGƯỜI ĐỨNG TRÊN NGƯỜI"
- Làm sao để Nhật Bản có được nền độc lập thực sự?
- Văn minh không tiến bộ nếu chỉ dùng quyền lực.
- Cái gì đẻ ra "khí chất nhu nhược" của người Nhật Bản?
- Đáng buồn là nước ta chỉ có người Nhật mà không có quốc dân Nhật.
- Những thứ không có ích chắc chắn sẽ có hại.
- Chưa làm thử mà cứ ngồi phán đúng sai.
LÒNG QUẢ CẢM CỦA CON NGƯỜI SINH RA TỪ ĐÂU?
- Đang hạnh phúc thì chớ quên sẽ có lúc phải đối mặt với tủi nhục.
- Tinh thần, chí khí độc lập là điểm xuất phát của mọi vấn đề.
- Vận hội sẽ hé mở ở những nơi phát huy được chí khí của mình.
- Khai phá văn minh là nhiệm vụ của tầng lớp trí thức trung lưu.
LUẬT PHÁP QUÝ GIÁ NHƯ THẾ NÀO?
- Quốc dân phải làm tròn bổn phận "Một thân hai vai".
- "Trung thần nghĩa sĩ" dưới góc độ pháp luật.
- "Tenchyu" - Thay trời trừng phạt.
- Luật cần rõ ràng, đơn giản nhưng phải nghiêm minh.
- Bộ máy hành chính với những quan chức "đầu gỗ".
TRÁCH NHIỆM CỦA QUỐC DÂN
- Nghĩa vụ của quốc dân.
- Quyền lợi của quốc dân.
- Phải đóng thuế.
- Đánh mất khí tiết, làm hại đến con cái, cháu chắt.
- Như thế nào là "tử vì đạo"?
- Phải biết hi sinh thân mình như thế nào?
ĐỪNG ĐÁNH GIÁ NGƯỜI KHÁC BẰNG SUY XÉT CHỦ QUAN CỦA MÌNH
- Tự do sinh sống miễn là không vượt quá bổn phận.
- Luận thuyết vô lý: Phật Bà Quan m giết người.
- Những lời dạy không thể chấp nhận tại trường "nữ học".
- Đừng tin những lời nói bậy của Chu Tử.
- Không phải mọi điều trong "Luận ngữ" đều đúng.
MỤC ĐÍCH CỦA HỌC VẤN LÀ GÌ?
- Có những người cảm thấy thoả mãn chẳng khác gì loài sâu kiến.
- Học tập, làm việc vì xã hội.
- Được thừa hưởng "di sản vĩ đại" mà không biết tạ ơn ai.
- Đừng để mai một tài năng.
HÃY SỐNG VÀ HY VỌNG Ở TƯƠNG LAI
- Còn trẻ mà lại muốn lựa chọn những công việc an nhàn.
- Học tập phương Tây nhưng không được quá sùng bái.
- Hy vọng vào tương lai xán lạn là liều thuốc an ủi nỗi bất hạnh hiện thời.
- Hãy can đảm lên, hỡi các bạn hữu Nakatsu.
ĐẲNG CẤP ĐỊA VỊ ĐẺ RA CÁC CHÍ SĨ RỞM
- Quan điểm thường thấy ở những người đứng trên.
- Vì sao cứ muốn quan hệ ngoài xã hội phải như quan hệ cha con trong gia đình?
- "Biển thủ, tư túi", trách nhiệm của ai?
- Tại sao lũ chí sĩ rởm lại cứ hoành hành mãi vậy?
- Không thể trông cậy vào thiểu số "nghĩa sĩ".
- Địa vị đẳng cấp và chức vụ là hai việc hoàn toàn khác nhau.
HÃY HỌC CÁCH DIỄN THUYẾT CÓ HIỆU QUẢ
- Diễn thuyết và tranh luận nhằm nâng cao kiến thức.
- Học quản trị kinh doanh mà không tính toán được niêu cơm tại gia.
- Bí quyết duy nhất để nâng cao kiến thức: Không được tự mãn.
- Tiêu chuẩn để đánh giá trường học.
TỆ HẠI NHẤT LÀ THAM LAM
- Dục vọng là điều tốt hay xấu tuỳ theo cách biểu hiện.
- "Tham lam" đối với người khác chính là nguồn gốc của mọi thói xấu.
- Nghèo khổ không phải là nguyên nhân.
- Lời than của Khổng Tử.
- Thực trạng hậu cung, nơi thói tham vọng hoành hành.
- Nhật Bản hiện nay vẫn chưa thoát khỏi tính chất "hậu cung"
- Mặt đối mặt mới vỡ lẽ...
PHẢI LUÔN XEM LẠI TINH THẦN CỦA BẢN THÂN
- Con người luôn gặp những thất bại không ngờ tới.
- Đây là điều quan trọng nhất trong làm ăn.
- Cách tính toán "cái được, cái mất" trong cuộc đời.
- "Chăm sóc" có hai vế.
- Không thể Bảo hộ nếu thiếu Chỉ dẫn.
- Cần thiết phải có hai loại "Chăm sóc" trong chính trị.
TIẾP THU CÓ CHỌN LỌC VĂN MINH PHƯƠNG TÂY
- Việc tìm kiếm chân lí thường bắt đầu từ sự hoài nghi.
- Tin cái gì và nghi ngờ cái gì?
- Nếu Nhật Bản là phương Tây...
- Chỉ có học vấn mới nuôi dưỡng năng lực phán đoán.
CHẠY THEO ĐỘC LẬP VẬT CHẤT SẼ ĐÁNH MẤT ĐỘC LẬP VỀ TINH THẦN
- Độc lập có hai dạng.
- Để gìn giữ độc lập về tinh thần, phải biết cách tiêu đồng tiền.
- Chỉ tin khi thấy kết quả.
- Để có năng lực phán đoán và hành động cần có động cơ và bánh lái.
- Phê phán người khác thì dễ.
BÀN VỀ SỰ TÍN NHIỆM
- Nói tới tín nhiệm tức là nói tới độ tin cậy.
- Thật và giả khác nhau ra sao.
- Cần nói về bản thân mình.
- Coi trọng tiếng mẹ đẻ.
- Khi giao tiếp luôn biểu lộ nét mặt tươi tắn, đừng để người ta ghét.
- Vất bỏ hình thức, hãy thật lòng, thành thật.
- Tìm kiếm bạn mới, không quên bạn cũ.
Nguồn: Lục quân 2